اگر فقط زمانی غذا میخوردیم که احساس گرسنگی میکردیم و هر زمان که سیر میشدیم دست از خوردن میکشیدیم قطعاً همه چیز راحتتر بود. اما این فقط در تئوری ممکن است و حقیقت آن است که وسوسهی بیشتر خوردن همیشه و همه جا با ما است، از شیرینیهای خوشمزهای که گهگاه در محل کار سر گرفته تا بستنیهای وسوسه انگیزی که یک گوشهی فریزر نگهشان داشتهاید. در ادامه همراه مجله سلامت من باشید.
اختلال پرخوری چیست؟
صحبت از پرخوری معمولاً خوراکیهای ناسالم و به اصطلاح هله هوله را در ذهن تداعی میکند، اما ممکن است ما در خوردن مواد غذایی مفید هم افراط کنیم. به گفته کارشناسان پرخوری به موقعیتی اطلاق میشود که در آن غذایی که خوردهایم بیشتر از نیازهای بدن باشد و بدن توانایی مدیریت یکباره آن را نداشته باشد.
برای اینکه متوجه شوید خوردن چه مقدار غذا برای شما پرخوری محسوب میشود، باید ساختار بدنی، سن، قد، میزان تحرک خود در طول روز، الگوهای خواب و بیماریها را درنظر بگیرید.
یادداشت روزانهی تمامی مواد غذایی مصرفی، کنترل مقدار و حجم مواد غذایی مصرفی و کالریهای دریافتی روشهایی هستند که با استفاده از آنها میتوانید متوجه شوید خوردن چه مقدار غذا برای شما پرخوری محسوب میشود.
این روشها کمک میکنند تفاوت بین زمانی که بدن سیر و راضی است و مواقع گرسنگی آن را متوجه شوید و به شما کمک میکند متوجه شوید چه زمانی پرخوری میکنید.
معمولا بعد از خوردن آخرین لقمه بدن خیلی زود نشانههای آشکاری از خود بروز میدهد و شما متوجه میشوید که پرخوری کرده اید.
مثلاً با اینکه غذایتان اصلا تند نیست ممکن است یکباره احساس گر گرفتگی کنید. این گرمای بی دلیل میتواند نشانه واضحی باشد که در خوردن زیاده روی کرده اید، چون وقتی مواد غذایی هضم میشوند دمای بدن بالا میرود.
اگر احساس کنید که برای تمام کردن غذایتان باید به خودتان مهلت دهید و بین هر لقمه فاصله میاندازید احتمالا به این معنی است که پرخوری کرده اید. اما نشانههای سیری فقط فیزیکی نیستند.
اگر فکر خوردن غذای داخل بشقاب برایتان غیر قابل تحمل باشد این مسأله نشان میدهد که دیگر گرسنگی تان برطرف شده و سیر شدهاید.
پرخوری، بیش از حد از بدن کار میکشد.
گاهی اوقات نه معدهی ما، بلکه چشمهای ماست که برای غذا حرص میزند. به همین دلیل است که گاهی مغلوب هوسهای غذایی میشویم و در حالی که قرار بود فقط دو عدد شیرینی بخوریم، ناگهان به خود میآییم و میبینیم که چندین شیرینی خوردهایم. پرخوری شاید در لحظه ارضا کننده باشد، اما زیاده روی در غذا خوردن میتواند واقعاً به بدن ما صدمه بزند.
برای مثال، پرخوری باعث افزایش ناگهانی سطح قند خون میشود، چون بدن تلاش خیلی زیادی برای جبران فشار وارده میکند و بیشتر از معمول انسولین تولید میکند تا قند خون را در سطحی نگه دارد که سلامتش را به خطر نیندازد. در نتیجه ممکن است دچار سردرد، تشنگی یا خواب آلودگی شوید. به علاوه، ممکن است بدن شما قند و کالریهای اضافه را در خود ذخیره کند که نتیجه آن بالا رفتن وزن خواهد بود.
وقتی در خوردن افراط میکنید معدهی شما دچار افزایش حجم میشود. همین مسأله باعث نفخ، احساس ناراحتی و حتی حالت تهوع و در برخی موارد رفلاکس اسید معده میشود. علاوه بر این، وقتی هضم غذا مدت خیلی زیادی طول بکشد الگوهای خواب و عملکرد مغز نیز مختل خواهد شد.
پرخوری یا مصرف طولانی مدت مواد غذایی که چربی و قند زیادی دارند میتواند به عملکرد شناختی ما صدمه بزند و ما را دچار مشکلاتی مثل ضعف حافظه، اخلال در قضاوت و افزایش مادهی سفید در مغز (که معمولاً در افراد مسن دیده میشود) کند.